Aşırı Terleme (Hiperhidroz) Nedir?
Aşırı terleme, tıbbi adıyla hiperhidroz, vücudun ihtiyacından çok daha fazla ter üretmesi durumudur. Normal şartlarda terleme, vücut sıcaklığını dengelemek ve toksinleri atmak için gerekli bir fizyolojik süreçtir. Ancak hiperhidrozda bu denge bozulur ve ter bezleri olağan dışı şekilde aktif hale gelir. Bu durum, kişinin sosyal, psikolojik ve fiziksel hayatını olumsuz etkileyebilir.
Aşırı terleme genellikle avuç içi, ayak tabanı, koltuk altı ve yüz gibi bölgelere lokalize olur. Bununla birlikte bazı kişilerde tüm vücutta yaygın terleme de görülebilir. Hiperhidroz her yaş grubunda görülebilse de, sıklıkla ergenlik döneminde başlar ve tedavi edilmediği takdirde yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir.
Aşırı Terleme Neden Olur?
Hiperhidroz, primer (birincil) ve sekonder (ikincil) olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Primer hiperhidrozda, aşırı terlemeye yol açan herhangi bir altta yatan hastalık bulunmaz. Genellikle genetik yatkınlık söz konusudur ve sinir sistemi kaynaklı bir düzensizlikten kaynaklanır. Bu tip hiperhidroz, daha çok eller, ayaklar ve koltuk altı gibi lokal bölgelerde görülür.
Sekonder hiperhidroz ise başka bir hastalık ya da durumun belirtisi olarak ortaya çıkar. Bu nedenler arasında hipertiroidi (tiroid bezinin fazla çalışması), diyabet, obezite, menopoz, kanserler ve bazı enfeksiyon hastalıkları yer alır. Ayrıca bazı psikiyatrik hastalıklar ve kullanılan ilaçlar da sekonder terlemeye yol açabilir. Bu nedenle, tedaviye başlamadan önce mutlaka altta yatan neden araştırılmalıdır.
Aşırı Terleme Belirtileri Nelerdir?
Aşırı terleme, günlük aktiviteleri zorlaştıracak seviyeye geldiğinde önemli bir sağlık sorunu haline gelir. Kişiler özellikle avuç içi ve ayak tabanlarında sürekli nemlilik, koltuk altlarında ıslaklık ve kıyafetlerinde ter lekeleri gibi belirtilerden şikâyet ederler. Bu durum, özellikle sosyal ortamlarda utanç ve rahatsızlık duygusuna neden olabilir.
Terleme, genellikle sabah saatlerinde başlar ve stres, sıcak ortamlar ya da fiziksel eforla daha da artar. Primer hiperhidrozda terleme uykuda durur, sekonder hiperhidrozda ise gece terlemeleri görülür. Bu fark, tanı sürecinde önemli bir ayırt edici özelliktir. Ayrıca terlemeye bağlı olarak ciltte tahriş, mantar enfeksiyonları veya kötü koku gelişebilir.
Aşırı Terleme Teşhisi Nasıl Yapılır?
Aşırı terleme şikâyetiyle başvuran bir kişide öncelikle fiziksel muayene yapılır ve hastanın detaylı öyküsü alınır. Hangi bölgelerde ne zaman terleme başladığı, uykuda devam edip etmediği ve ailede benzer şikayetlerin olup olmadığı sorgulanır. Ayrıca hastanın stres seviyesi ve ilaç kullanımı da değerlendirilmelidir.
Tanıyı desteklemek amacıyla bazı testler yapılabilir. Nişasta-iyot testi, terleyen bölgeleri belirlemek için kullanılır. Laboratuvar testleriyle tiroit fonksiyonları, kan şekeri düzeyleri ve hormon analizleri yapılır. Altta yatan başka bir hastalık düşünülüyorsa, ilgili branşlara yönlendirme yapılabilir. Tanı koymak için özel bir “hiperhidroz testi” bulunmasa da, bu bulgular bir arada değerlendirilerek teşhis konur.
Aşırı Terleme Tedavisi Nasıl Yapılır?
Aşırı terleme tedavisinde, durumun şiddeti ve altında yatan nedenin olup olmamasına göre çok sayıda yöntem uygulanabilir. İlk basamakta, topikal tedaviler tercih edilir. Alüminyum klorür içeren sprey, krem veya roll-on ürünler, ter bezlerinin aktivitesini azaltarak etkili olabilir. Bu ürünler, özellikle gece uygulanmalı ve sabah yıkanmalıdır.
Daha ileri düzeyde, botoks enjeksiyonu oldukça etkili bir yöntemdir. Botulinum toksini, sinirlerin ter bezlerine sinyal göndermesini engelleyerek terlemeyi durdurur. Etkisi genellikle 6–9 ay sürer. El ve ayak terlemelerinde iyontoforez adlı yöntem de tercih edilebilir. Bu işlemde düşük voltajlı elektrik akımı ile ter bezlerinin uyarımı azaltılır. Aşırı vakalarda ise cerrahi müdahale (sempatektomi) gündeme gelebilir.
Terlemeye Ne İyi Gelir?
Aşırı terlemeyi yönetmek için bazı doğal yöntemler ve yaşam tarzı değişiklikleri etkili olabilir. Örneğin adaçayı çayı terlemeyi doğal yollarla azaltan bitkisel çözümler arasında yer alır. El ve ayaklar için karbonatlı ya da elma sirkeli ılık su banyoları da geçici rahatlama sağlayabilir. Ayrıca pamuklu ve hava alan kıyafetler tercih edilerek cildin nefes alması sağlanmalıdır.
Terlemeyi tetikleyen faktörlerden uzak durmak da önemlidir. Baharatlı yiyecekler, kafeinli içecekler ve alkol, vücut sıcaklığını artırarak terlemeyi şiddetlendirebilir. Stres yönetimi de bu süreçte kritik rol oynar. Yoga, nefes egzersizleri, meditasyon gibi tekniklerle hem fiziksel hem de zihinsel rahatlama sağlanabilir. Gerekirse bir psikolog ya da psikiyatristten destek alınmalıdır.
Formu doldurun, sizinle hemen iletişime geçelim !
* Verdiğiniz kişisel veri ve iletişim bilgileriniz, Kaş Sağlık Hizmet ve Ürünleri Kimya San. Tic. Ltd. Şti (Kaş Tıp Merkezi) tarafından Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında kayıt altına alınır, işlenir ve muhafaza edilir. Detaylı bilgi için kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikamızı* ve aydınlatma metnini* okuyabilirsiniz.
Dahiliye (İç Hastalıkları)
Diabet, tansiyon, astım bronşit, KOAH gibi akciğer, kalp, böbrek , tiroid hastalıklarının teşhis ve tedavisi uzman hekimlerimiz tarafından gerçekleştirilmektedir.
Tüm sağlık sorunlarınıza hızlı ve doğru çözümler üretmek için çalışmaktayız.
Bilgilerim gizli kalacak mı ? Bilgilerimin üçüncü kişi ve kurumlarla paylaşılma ihtimali var mı ?
Merkezimize başvurunuz ve tedaviniz de dahil olmak üzere size ait tüm bilgiler yasal haklarınız kapsamında (TC Sağlık Bakanlığı Hasta Hakları Yönetmeliği RG 01.08.1998,23420 ) tümüyle gizli tutulmaktadır. Üçüncü kişilere hastalığınız ve tedaviniz hakkında bilgi verilmesi mümkün değildir.
