Karaciğer, metabolik işlevlerin düzenlenmesi, toksinlerin atılması ve besin maddelerinin işlenmesi gibi kritik görevleri yerine getirir. Bu organın işlevselliğini değerlendirmek için kullanılan en önemli biyokimyasal göstergelerden ikisi, Alanin Aminotransferaz (ALT) ve Aspartat Aminotransferaz (AST) enzimleridir. ALT ve AST, karaciğer hücrelerinde yoğun olarak bulunur ve çeşitli sağlık durumlarına dair önemli bilgiler sunar.
Bu enzimlerin seviyeleri, karaciğer hasarının veya diğer metabolik bozuklukların göstergesi olabilir. Hem yüksek hem de düşük değerler, farklı sağlık sorunlarına işaret edebilir ve bu durumların altında yatan nedenlerin dikkatlice araştırılması gerekir. Makalemizde ALT ve AST’nin biyolojik işlevleri, bu enzimlerin yüksekliği ve düşüklüğü durumlarının olası sebepleri üzerinde duracağız.
ALT (Alanin Aminotransferaz) Nedir?
ALT, karaciğerde yoğun olarak bulunan bir enzimdir ve amino asitlerin metabolizmasında rol oynar. Özellikle, alanin amino asidinin piruvat ve glutamata dönüşümünü katalize eder. Bu süreç, vücudun enerji üretiminde ve protein sentezinde önemlidir. ALT’nin kandaki seviyesi genellikle düşük bir aralıkta (7-56 U/L) kalır; ancak karaciğer hücrelerinin zarar görmesi durumunda kana salınarak seviyesi yükselir.
ALT (Alanin Aminotransferaz) Yüksekliği Nedir?
ALT seviyesinin yükselmesi, genellikle karaciğer hücrelerinin hasar gördüğünü gösterir. Hepatit, alkolik karaciğer hastalığı, yağlı karaciğer hastalığı ve ilaç toksisitesi gibi durumlar ALT seviyelerinde artışa neden olabilir. Özellikle viral hepatit gibi durumlarda ALT seviyeleri dramatik şekilde yükselebilir. ALT seviyesindeki artışın şiddeti, karaciğer hasarının ciddiyetiyle ilişkilidir; ancak bazı durumlarda hafif artışlar, diğer metabolik veya sistemik hastalıkları da gösterebilir.
ALT (Alanin Aminotransferaz) Düşüklüğü Nedir?
ALT seviyesinin düşük olması genellikle klinik olarak önemsiz görülse de bazı durumlarda beslenme yetersizliği, protein eksikliği veya karaciğerin işlevselliğindeki ciddi bir azalma ile ilişkilendirilebilir. Ayrıca düşük ALT seviyeleri, belirli ilaçların kullanımı veya aşırı alkol tüketimi nedeniyle de gözlenebilir.
AST (Aspartat Aminotransferaz) Nedir?
AST, hem karaciğer hem de kalp, kas ve böbrek gibi diğer dokularda bulunan bir enzimdir. Bu enzim, aspartat amino asidinin oksaloasetata dönüşümünü katalize ederek enerji metabolizmasında görev alır. Normal AST seviyeleri 10-40 U/L arasında değişir ve karaciğer hücrelerinin hasar görmesi durumunda kandaki seviyeleri artar.
AST (Aspartat Aminotransferaz) Yüksekliği Nedir?
AST seviyesindeki artış, genellikle karaciğer hasarını veya kas dokusundaki bir yaralanmayı işaret eder. Kronik alkol kullanımı, viral hepatit, siroz ve kalp krizi gibi durumlar AST seviyelerinin yükselmesine yol açabilir. AST’nin yalnızca karaciğere özgü olmaması, bu enzimin yüksekliğinin nedenlerini değerlendirirken dikkatli bir klinik yaklaşımı gerektirir.
AST (Aspartat Aminotransferaz) Düşüklüğü Nedir?
AST seviyelerinin düşük olması nadiren klinik bir problem olarak değerlendirilir. Bununla birlikte, ileri derecede karaciğer yetmezliği veya genel sağlık durumunun kötüleştiği bazı durumlarda düşük AST seviyeleri gözlemlenebilir. Yetersiz beslenme ve kas kütlesindeki azalma da bu durumun nedenlerinden biri olabilir.
AST ve ALT Testi Nasıl Yapılır?
AST (Aspartat Aminotransferaz) ve ALT (Alanin Aminotransferaz) testleri, karaciğer sağlığını değerlendirmek için kan numunesi üzerinden gerçekleştirilen laboratuvar testleridir. Test için hastanın genellikle aç karnına olması istenir. Sağlık uzmanı, hastanın kolundaki bir damardan kan örneği alır ve bu örnek laboratuvara gönderilir. Test, serumda bulunan AST ve ALT seviyelerini ölçmek için biyokimyasal analiz yöntemlerini kullanır. Yöntem genellikle hızlı ve ağrısızdır, ancak bazı durumlarda test sırasında minimal rahatsızlık hissedilebilir.
AST – ALT Normal Değerleri Nelerdir?
AST ve ALT enzimlerinin normal değerleri, yaş, cinsiyet ve kullanılan laboratuvar cihazlarına bağlı olarak küçük farklılıklar gösterebilir. Genel kabul gören normal değer aralıkları şunlardır:
- ALT (Alanin Aminotransferaz): 7-56 U/L (ünite/litre) arasında.
- AST (Aspartat Aminotransferaz): 10-40 U/L arasında.
Bu değerlerin üzerindeki veya altındaki seviyeler, karaciğer ya da diğer dokulardaki potansiyel sorunlara işaret edebilir. Ancak, değerlendirmenin sadece test sonuçlarına dayanarak yapılması doğru değildir; hastanın genel klinik durumu da dikkate alınmalıdır.
AST – ALT Testi Sonuçları Ne Zaman Çıkar?
AST ve ALT test sonuçları, genellikle kan örneğinin alındığı gün içinde veya 24 saat içinde çıkar. Ancak bu süre, testin yapıldığı sağlık kuruluşunun yoğunluğuna ve laboratuvarın kapasitesine bağlı olarak değişebilir. Acil durumlarda, özellikle hastanın durumu kritikse, bu testlerin hızlı bir şekilde sonuçlandırılması mümkündür. Bazı özel durumlarda, sonuçların değerlendirilmesi için daha kapsamlı analizler gerektiğinden süreç uzayabilir.
AST – ALT Testi Fiyatları
AST ve ALT testlerinin maliyetleri, sağlık hizmetinin alındığı bölgeye, sağlık kuruluşunun niteliğine (özel veya kamu) ve testin kapsamına bağlı olarak değişiklik gösterir. Test fiyatlarını belirleyen bir diğer faktör, testin tek başına mı yoksa kapsamlı bir karaciğer panelinin parçası olarak mı yapıldığıdır. Ast – alt test fiyatları hakkında bilgi için telefon numaramız ve canlı destekten bize alabilirsiniz.

Formu doldurun, sizinle hemen iletişime geçelim !
Laboratuvar
Kliniğimizde tüm laboratuvar incelemeleri hızlı, doğru ve hijyenik şartlarda yapılmaktadır.
Hematoloji
Biyokimya
Mikrobiyoloji
Seroloji
Hormonlar
Patoloji
Kaş Tıp Merkezi’nde sunulan laboratuvar hizmetleri Tıbbi Laboratuvar Akreditasyon onaylı olup; LabPT Dış Kalite Kontrol Programı tarafından denetlenmektedir.